Efemeridea • 2025ko urtarrilaren 10a
Gazteria eta euskal abertzaletasuna
Gaurkoa lako egun batean, 1904ko urtarrilaren 10ean, euskal gazteen lehen antolakunde abertzalea sortu zen Bilbon.
Efemerideak, biografiak, gertakariak eta pertsonaia historikoak, erreportajeak,…
Efemeridea • 2025ko urtarrilaren 10a
Gaurkoa lako egun batean, 1904ko urtarrilaren 10ean, euskal gazteen lehen antolakunde abertzalea sortu zen Bilbon.
Luis Eleizalde Breñosa orain dela 145 urte jaio zen Bergaran (Gipuzkoa). Eleizalde Aranaren osteko euskal abertzaletasunaren ideologo garrantzitsuenetako bat eta auzo-eskolen sortzailea izan zen.
130 urte bete dira gaur prentsa abertzalearen hastapenetatik. Izan ere, 1893ko ekainaren 8an, ostegunarekin, Bizkaitarra sortu zen, nahiz eta igandera arte ez zen argitalpenaren izenaren aldarri egin Bilboko kalerik kale saltzeko.
Euskal hizkuntzaren eta kulturaren arloan, aurrendaria eta ereduzkoa izan zen; 2004. urteko Sabino Arana Saria jaso zuen esparru horretan egindako lanagatik eta, zehazkiago, etnografiaren jakintzaren inguruan egindako ekarpenagatik eta euskaldunen ohiturak eta ondarea biltzen eta zabaltzen egindako lanagatik.
61 urte bete dira Espainiako estatuan erregimen frankistaren aurka zeuden oposizioko buruzagi garrantzitsuenek bilera egin zutenetik, Europako Mugimenduaren Nazioarteko IV. Biltzarraren esparruan.
Gaurkoa lako egun batean, 1975eko ekainaren 5ean, Gabriel Aresti Segurola hil zen Bilbon, 41 urte zituela. Aresti XX. mendeko euskal idazlerik bikainenetako bat izan zen eta euskarazko poesiaren berritzaile nagusietako bat.
XX. mendearen hasieran, emakumeak apurka-apurka agertu ziren gizarte-esparru abertzalean; hala, 1922an, Emakume Abertzale Batza (EAB) sortu zen. Elkarte horrek euskal abertzaletasunaren zabalkundea sustatzea zuen helburu, bai eta gizarte-jarduerak sustatzea ere Euskadin, orain dela 101 urte.
Bigarren Errepublikan, euskal egunkari abertzale hura izan zen hedapen handienetakoa Gipuzkoan.
Gaurkoa lako egun batean, 1947ko maiatzaren 31n, Demokrazia Kristauaren Biltzar bat egin zen Liejan, eta egun batzuk geroago, NTB (Nazioarteko Talde Berriak) izenekoak eratu ziren, zehatzago esanda, ekainaren 2an. NTB direlakoak alderdi demokrata eta kristauen Europar Batasunaren hazia izan ziren.
Gaurkoa lako egun batean 2005eko maiatzaren 30ean Juan San Martin, euskal idazlea eta Euskal Autonomia Erkidegoko lehen Arartekoa (1989-1995), Hondarribian hil zen.
113 orrialdetatik 38.a, 1016 elementutatik 334.etik 342.era
Informazio zabalagoa jasotzeko :Liburutegia & Hemeroteka