Efemeridea • 2024ko irailaren 9a

Gorgonio Renteria, euskal abertzaletasunaren lehen hizlari eskualdunetakoa

Gaurko lako egun batean jaio zen, 1868ko irailaren 9an, Elantxoben (Bizkaia).

Gorgonio de Renteria.

Gaurkoa lako egun batean, 1868ko irailaren 9an, Gorgonio Renteria Leniz jaio zen Elantxoben. Renteria Leniz XX. mende hasierako euskal abertzaletasunaren zabaltzaile euskaldun  nabarmenetakoa izan zen. Merkataritza Itsasketako kapitaina zela, Gorgonio Elantxobeko alkatea izan zen, Primo de Riveraren diktaduraren aurretik, bai eta probintziako diputatua EAJ-PNV alderdiaren Bizkai Buru Batzarreko (BBB) eta Euzkadi Buru Batzarreko (EBB) burua. Gerra Zibilean, laguntza izugarria eman zien gudariei eta erbesteratuei Baionako “Euzko Laguntza” bulegotik .

Euskaraz hizlari trebea izateaz gain, Euzkadi egunkariko orrialdeetan idatzi zuen sarritan, “Perularra” eta “Errebido” izengoitiak erabiliz edo “E.tar G.” bere izena erabiliz, eta Ebaristo Bustintza “Kirikiño” idazlearen eta Kepa Enbeita bertsolariaren lagun mina izan zen.

Elantxobe bere jaioterriko hilerri berriaren sarreran jarritako esaldia bere sorkuntza izan zen, eta alkate izan zen garaian inauguratu zuen. Honela zioen: "Otoi bat eta gero arte". Baionan hil zen, 1940an, eta haren gorpuzkiak 1959an eraman zituzten hilerri horretara, berak esaldi ospetsua jarri zuen lekura.