Prentsa oharra • 2025ko urtarrilaren 26a
SABINO ARANA SARIAK 2024. Zazpi amets, kidetasun sendo batek loturikoak: konpromisoa
Imanol Pradales Lehendakariak buru jardun du 2024ko Sabino Arana Sarien kultura-ekitaldian, Bilboko Arriaga antzokian. Ekitaldian, honako hauek jaso dute saria: Iñigo Urkullu Lehendakaria; Jean-Claude Larronde abokatu eta historialaria; En Tol Sarmiento-ETS musika-taldea; Nafarroako Acción Contra la Trata elkarteari atxikitako Las Poderosas emakume-taldea; Leopoldo Martínez abokatu eta politikari venezuelarra; Javier Iruretagoiena (Jabo Irureta) futbol-jokalari eta -entrenatzailea; eta Europako Batzordeko Oparotasuna eta Industria Estrategia sustatzeko presidenteorde exekutiboa, Stéphane Séjourné.
- 2025ko urtarrilaren 26a, igandea
- Teatro Arriaga
Sabino Arana Fundazioak Sabino Arana Sarien 36. edizioa ospatu du gaur eguerdian, Imanol Pradales Lehendakariak buru jardun duela. Ekitaldian, Jean-Claude Larronde abokatu eta historialaria; Leopoldo Martínez abokatu eta politikari venezuelarra; Nafarroako Acción Contra la Trata elkarteari atxikitako Las Poderosas emakume-taldea, Javier Iruretagoiena (Jabo Irureta) futbol-jokalari eta -entrenatzailea, Stéphane Séjourné Europako Batzordeko Oparotasuna eta Industria Estrategia sustatzeko presidenteorde exekutiboa, En Tol Sarmiento-ETS musika-taldea eta Iñigo Urkullu Lehendakaria izan dira saridunak.
Fundazioaren Patronatuko kideek lagunduta, Sabino Arana Fundazioaren (SAF) presidente Mireia Zaratek Sabino Arana Sarien 36. edizio honetan aukeratutakoen inguruabarrak azaldu ditu, eta gogorarazi du, gaurkoa lako egun batean, orain dela 160 urte, «gure Fundazioak daroan izenaren jabea», Sabino Arana, jaio zela, eta duela egun gutxi, Martin Luther Kingen jaiotzaren urteurrena oroitu dugula. Bi pertsona entzutetsu horiek «garaikideak ez izan arren, hainbat antzekotasun dituzte». «Bi-biek amets ederra izan zuten. Sabinok, alde batetik, Euskadiren eskubide historikoak berreskuratzen ikusteko ametsa, aberri edo nazio gisa eratuta, Europako Herrien itunaren barruan. Martin Luther Kingek, bestetik, pertsona guztien arteko berdintasuna egiazkoa zela egin zuen amets, jatorria, larruazalaren kolorea eta gizamaila gorabehera, eskubide zibil unibertsalen alde jokatuz», adierazi du.
Jean-Claude Larronde, memoria eta euskal nortasuna
Jean-Claude Larronde izan da Arriagako antzeztokira igo eta sariagatik eskerrak eman dituen lehenengoa. Abokatu eta historialari lapurtarrak Herri honen memoria eta nortasun nazionalari heltzen jakin izan du bere lan ugariei esker, eta oroipenezko hitzak izan ditu gaurdainoko bidean lagun izan dituenentzat. Hasteko, Sabindiar Batza-ko kideekin izandako lehen harremanak gogora ekarri ditu Larrondek, horiexek saritu baitzuten 1971n Sabino Aranari eta kolonialismoari buruz egindako lana, bai eta José Mª Gamboa eta Joseba Agirre, Lehendakariaren semea, «gaur egun ez daudenak» eta berarekin batera euskal historia sustatzeko Bidasoa elkartea sortu zutenak.
Era berean, denborak arrazoia ematen digula adierazi du, «Parisko eraikinarekin gertatu den legez, jabe legitimoak 73 urte geroago berreskuratu duela». Amaitzeko, konfiantza osoz esan du «gure alderdi zaharrak independentziara eramango gaituela».
Koro Garmendiak lagundu dio Mireia Zarateri saria banatzen.
Leopoldo Martínez, lankidetzako konpromisoa
Ondoren, Leopoldo Martínez jaso du saria. Estatu Batuetako gizartean erabat bertakotuta dagoela, hango herritarra bailitzan, bere ezaupide ekonomikoetan eta AEBko Alderdi Demokratan duen konpromiso politikoan oinarrituta, onena eskaintzen dio gaur egun bizileku duen herrialdeari, bere jaioterria, Venezuela, eta Euskadi, euskal sustraiak dituela eta, bistatik galdu gabe.
Martinezek azaldu duenez, euskal sustraiak aitona Politori zor dizkio, eta azaldu du berak hitz egin ziola «Euskal Herriko tradizio demokratikoaz eta guztion onerako zerbitzuan jarritako jakintzaren balioaz, Gernikako Arbola eta Batzar Etxea bisitatzen ari zirela...».
Era berean, Ameriketako Demokrazia eta Garapenerako Zentroan lan egiten duen taldeak sortutako harreman sendoa nabarmendu du. «Bilgune horretatik, aro konplexu honetako erronka publikoak, nazioartekoak eta politikoak lantzen jarraituko dugu, betiere polarizazio politiko suntsitzaileari aurre eginez, demokrazia indartzeko xedez. Eta, jakina denez, eskerrak eman nahi ditut, bereziki, Venezuelan demokrazia berreskuratzeko elkarrekin egiten dugun ahaleginagatik», esan du.
Daniel Camblong izan du alboan Fundazioaren presidenteak saria emateko.
Las Poderosas, talde aurrendaria Nafarroan emakumeen salerosketaren aurkako borrokan
Ondoren, antzokira bertaratutakoen txalo zaparrada jaso dute Las Poderosas taldearen izenean jardun duen ordezkariek. Taldea aurrendaria da Nafarroan emakumeen sexu-esplotazioaren aurka borrokatzen eta hura desagerrarazteko ahaleginetan, laguntza-sareak sortuta. Joy Ogbeide, Lydia Osifo Festus, Grace Ogbeifun, Vivian Dickson eta Favour Roberts igo dira antzezlekura.
Joy Ogbeidek aditzera eman duenez, «sari hau ez da guretzat bakarrik, Euskadin ere emakumeen salerosketarik badela gogorarazteko erakuspena da; salerosketa benetakoa baita eta gugandik oso gertu baitago, gure auzo-hirietan». Eta azpimarratu du, «gure auzo eta hirietan ez legokeela salerosketarik, ez prostituziorik, egongo, putazalerik ez balego».
Obidek saria partekatu nahi izan du «Acción Contra la Trata/Emakumeen Salerosketaren Aurkako Ekintza Taldearekin eta bertako lantaldearekin, emakumeei ematen dieten babesa eta enpatiagatik: Gaëlle, Giselle, Alicia eta Lydia».
Saria ematean, Patronatuko bi kide izan dira Zaraterekin batera, Miren Azkarate eta Asier Barandiaran, hain zuzen ere.
Irureta, euskal futbolaren ikurra
Euskal futbolaren ikur nagusietako batek, Javier Iruretagoiena Amianok, «Jabo Irureta» izenez ezagunagoak, hunkituta jaso du saria. Idoia alabak lagunduta, aitari eta amari eskaini die donaria, gurasoek irakatsi baitzieten berari eta anai-arrebei «familiaren, langile izatearen, ikastearen eta eskuzabalak izatearen garrantzia».
Iruretak jokalari gisa egindako ibilbidea gogoratu du, besteak beste, Real Union taldeko gazteen kategorian, Atletico Madril eta Athletic klubetan. Sasoi hartako pasadizoen artean, Peleren Santos taldearen aurkako partida, 1976an, eta Realaren eta Athleticen arteko partidan, Atotxan, ikurrina atera zutenekoa gogorarazi ditu.
Entrenatzaile garaian, hastapeneko urratsak nabarmendu ditu «Getxon, Sestaon eta gazteen Euskadiko selekzioan». Jabo Kantauriar kostaldeko Lehen Mailako ia talde guztietan aritu da, Athletic Cluben, Realan eta, zortzi urtean ‘Galiziako lurretan’.
Azkenik, entrenatzaile-aldiko azken etapa gogoratu du Iruretak, Lezamako kirol zuzendari eta Euskadiko hautatzaile izan zela: «Maitasun handiz gordeta ditut, nortasunaren garrantziagatik eta gazteei nahiz Euskal Herriko harrobiari transmitituriko balio eta esperientziengatik».
Ignacio Etxeberriak eta Mireia Zaratek eman diote saria.
Stéphane Séjourné, Europa indartsuagoaren eta demokratikoagoaren alde
Arriagako agertokira igotzen hurrengoa Stéphane Séjourné izan da, Europako Batzordeko Oparotasun eta Industria Estrategiako presidenteorde exekutiboa, kontinenteko herri eta nazio guztiak sartzen diren Europa batu, demokratiko eta indartsu baten defendatzaile sutsua.
«Administrazio berria jabetu da botereaz Estatu Batuetan. Ingurumari horretan, mundua eredu ideologiko oso desberdinetara lerratzen ari da, batzuetan, eredu kontrajarrietara. Zalantzarik gabe, testuinguru horrek erronka ugari dakarzkigu. Alabaina, aukera ere bada Europarentzat, europarrentzat. Ingurumari horretan, ez dugu hautabiderik. Europak bere eredua berretsi eta defendatu behar du. Eta Europako eredua, beste batzuk ez bezala, ez da aurkaritza-eredu bat. Elkartzeen eredua da: oparotasun ekonomikoa eta gizarte-aurrerapena izan ditzakegu helburu; energia askatu eta berrikuntza izan ditzakegu helburu, eta garena izateko muinari datxezkion balioak babestu; 27 herrialde izan gaitezke proiektu politiko eta ekonomiko erkide baten inguruan batuta, eta, aldi berean, gure identitate nazionalak eta tokikoak lantzen jarraitu. Sabino Arana Fundazioa horren erakusgarri garbia da», adierazi du.
Aitor Alzolak eta Mireia Zaratek eman diote saria.
ETS eta euskara
Iñigo Etxezarretak, En Tol Sarmiento edo ETS musika-taldeko liderrak, saria jasotzeko lau arrazoi nabarmendu ditu: nortasuna, iraunkortasuna, soiltasuna eta eraldaketa.
«Arabako Errioxak oinarri sendoa eman digu gure zerizana eraikitzeko. 20 urtez, presarik eta lasterbiderik hartu gabe hazi gara, aro bakoitza ereiten, gozatzen eta errespetatzen, gure burua naturaltasun osoz erakusten, alegiazko pertsonaiarik sortu barik. Eta musikaren industria sakon aldatu bada ere, nire ustez, ETSk eboluzionatzen jakin izan du hasierako zerizana galdu gabe. Hala ere, horren guztiaren gainetik, bada zerbait garrantzitsuagoa: euskara. Guztiaren bihotza da. Orain proiektua hemendik kanpo ari da hazten, baina euskaraz abesten jarraitu nahi dugu. Ez da, besterik gabe, hizkuntza bat: gure nortasuna da, iraganarekiko lotura eta etorkizunera begira dugun zubia», nabarmendu du Etxezarretak.
Ainara Zelaiak eta Mireia Zaratek eman diote saria Iñigo Etxezarretari taldearen izenean.
Urkullu Lehendakaria, gorputz eta arima aritzea, lanerako gaitasuna eta auzolana
Arriagako antzezlekura igo den azken sariduna Iñigo Urkullu Lehendakaria izan da. Hamabi urte Ajuria Enean. Eta hamabi urte horietan, Euskadik izugarrizko aurrerakuntza izan du bizikidetzan, bertako gizarte eta ekonomia nabarmen garatu dira, eta sinesgarritasun handiz egin die aurre arazo eta krisi larriei, hala nola pandemiari.
Urkullu Lehendakariak eskerrak eman dizkio euskal gizarteari «Eusko Jaurlaritzari emandako konfiantzagatik», eta adierazi du «gure iparra pertsonekiko konpromisoa izan dela beti».
«Euskal gizarteak erantzuten jakin du eta indartsuago atera da pairatu behar izan ditugun egoera gaitzetatik. Gizarte-kohesioan indartsu. Ekonomian eta industria-jardueran indartsu. Gure zerbitzu publikoak hobetzen segitzeko konpromisoan indartsu, inor atzean ez uzteko helburuz», esan du.
«Urte hauetan, Herria gidatzeko ardura izan dugunok gogotik lan egin dugu gure autogobernua defendatzen eta hobetzen, Euskadi aurreratuagoa eta bidezkoagoa utz diezaiegun ondokoei».
Azkenik, Urkulluk barkamena eskatu du Lehendakariaren eginkizunetan jardun duenean norbait atsekabetu badu, eta eskerrak eman ditu ordainean jaso dituen «jakinduriagatik eta ezin ahaztuzko babesagatik».
Mikel Hidalgok eta Mireia Zaratek eman diote saria.
Erakundeetako eta enpresetako ordezkariak, ekonomia- eta gizarte-eragileak, kultura, unibertsitate, kirol eta komunikabideetako ordezkari ugari izan dira ekitaldian.
Jon Uriartek eta Ainhoa Larrazabalek gidatu dute ekitaldia eta Eñaut Elorrieta musikariak girotu du.